Bursa Teknik
Üniversitesi (BTÜ), Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi, Kimya Mühendisliği
Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Derya Ünlü'nün yürütücülüğünü yaptığı, "Uzay
Araçlarında Termal Koruma Sistemi Olarak Kullanılmak Üzere Reçine Matrisli
Kompozit Ablatif Malzemelerin Geliştirilmesi" başlıklı proje Tübitak 3501
- Kariyer Geliştirme Programı kapsamında destek almaya hak kazandı.
Proje kapsamında uzay
araçlarında yüksek termal dayanım gösteren, ısı kalkanı görevi gören reçine
matrisli kompozit yapılar üreteceklerini aktaran proje yürütücüsü Doç. Dr.
Derya Ünlü, “Uzay araçlarının atmosfere girişi, uzay yolculuğunun ve keşiflerinin
vazgeçilmez bir parçasıdır. Uzay aracının atmosfere yeniden giriş uçuşu
sırasında, araçlar, atmosferle sürtünme nedeni ile şiddetli aerodinamik
ısınmaya maruz kalır. Bu nedenle atmosfere yeniden giriş; aşırı sıcaklık,
basınç ve mekanik yük koşulları nedeni ile bir uzay görevinin en zorlu
aşamasıdır. Uzay aracı ile atmosfer arasındaki sürtünme, kinetik enerjinin
ısıya dönüşmesine neden olur. Bu durumda ısı akısı çok yüksek olmaktadır ve
uzay aracı atmosferik girişinden sonra orijinal boyutunun ve şeklinin önemli bir
bölümünü kaybeder. Aracın yapısını
korumak için ablatif termal kalkanların kullanılması önemlidir. Bu nedenle
termal koruma sistemleri uzay araçlarının güvenli uçuşunu sağlamak için
gereklidir.” şeklinde konuştu.
Üretilen ürünün
oldukça yüksek termal dayanım göstermesini beklediklerini ifade eden Ünlü, “Bu
da uzay araçlarının atmosfere girişi sırasında karşılaştığı ısıl şoka karşı
dirençli bir yapıya sahip olmasını sağlayacaktır. 2500 °C ve üzeri sıcaklıktaki alev ve gaz
akışının ikili etkisi altında malzemelerin yapısal bütünlüklerini korumalarını
hedefliyoruz.” şeklinde konuştu.
Proje ile Türkiye’nin
uzay politikaları alanındaki vizyon, strateji ve hedefleri doğrultusunda yerli
ve milli üretim noktasında önemli katkılar sağlanacağının altını çizen Ünlü, “Milli
uzay programında da bahsedildiği gibi uzay programları ülkeler açısından
oldukça maliyetlidir. Ancak, elde edilen kazanç, güç ve uluslararası itibar bu
maliyetin çok üstündedir. Proje kapsamında üretilecek kompozit yapı ile
ülkemizin havacılık ve uzay alanında küresel rekabette konumunun güçleneceğine
inanıyoruz. Aynı zamanda dışa bağımlılığı azaltarak ülke ekonomisine önemli
katkılar sağlayacak ve uluslararası alanda rekabet gücünü artıracaktır.
Projenin başarıyla
sonuçlanması halinde farklı malzemeler kullanılarak yeni termal kompozit
sistemlerin tasarlanabileceğini belirten Ünlü, Polimer Mühendisliği, Malzeme
Mühendisliği, Kimya Mühendisliği ve Kimya Bölümü olmak üzere pek çok disiplini
bir arada toplama potansiyeline sahip yeni projeler üretilerek disiplinler
arası birçok öğrenci ve araştırmacı yetiştirilmesinin önünün açılacağını
belirtti. Projede Kimya Mühendisliği Anabilim Dalı Yüksek Lisans öğrencisi Sefa
Aras bursiyer olarak yer alacak.