BTÜ’nün Yerli Doğal Reçine Türevi Üretim Projesine TÜBİTAK Desteği

Orman Endüstri Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Murat Ertaş’ın proje ekibi ile birlikte geliştirdiği ve TÜBİTAK desteği alan “terpen rosin fenolik reçine” projesi tamamlandığında yerli üretim ile cari açığa yıllık 54 milyon dolar katkı sağlanabilecek. 

Bursa Teknik Üniversitesi (BTÜ) Orman Fakültesi Orman Endüstri Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Murat Ertaş’ın ham reçineden yerli ve doğal “terpen rosin fenolik reçine” üretim projesi, TÜBİTAK 1001 programı kapsamında destek almaya hak kazandı. Başta otomotiv, beyaz eşya, kimya, plastik ve kompozit malzeme olmak üzere birçok alanda kullanılan terpen rosin fenolik reçine şu an Ülkemizde üretilemiyor ve ihtiyacın tamamı yıllık 54 milyon Amerikan Doları bedelle ithalat yolu ile temin ediliyor. Üniversite - sanayi işbirliği kapsamında İVA Reçine firması ile yürütülecek proje tamamlandığında sanayimizin reçine ihtiyacının yerli ve milli olarak karşılanması amaçlanıyor.

TÜBİTAK Araştırma Destek Programları Başkanlığı’na (ARDEB) 2020 yılı birinci döneminde 1.964 proje başvurusu yapıldı. Bursa Teknik Üniversitesi Orman Endüstri Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Murat Ertaş’ın “Ham Reçineden Doğal Terpen-Rosin Fenolik Reçinelerin Sentezi, Polimerizasyonu ve Karakterizasyonu” başlıklı proje önerisi ilk 213 proje arasında yer alarak TÜBİTAK tarafından desteklenmeye hak kazandı. İVA Reçine Biyokütle A.Ş. ile üniversite-sanayi işbirliği kapsamında yürütülecek 410 bin TL bütçeli projenin 30 ayda tamamlanması planlanıyor. BTÜ Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi Kimya Mühendisliği Bölümünden Dr. Öğr. Üyesi Ömür Aras ve BTÜ Orman Endüstri Mühendisliği Bölümünden Öğr. Gör. Dr. Çağatay Taşdemir projede araştırmacı olarak yer alacak.  Arş. Gör. Naile Angın’ın bursiyer olarak katılacağı proje aynı zamanda doktora tezini de oluşturacak.

Yerli Reçine Üretimi Cari Açığı Yıllık 54 Milyon Dolar Düşürebilecek
Proje ile ilgili açıklamalarda bulunan Doç. Dr. Murat Ertaş, çam köklerinin ekstraksiyonuyla elde edilen ham reçine (CWR) ve damıtma ürünü terebentinden katma değeri yüksek, ülkemiz için yeni ve yerli bir reçine türevi olan terpen rosin fenolik reçine üretmeyi amaçladıklarını vurguladı. Ürünün karakterize edilerek fiziksel ve kimyasal özelliklerinin belirlenmesi ile ithal edilen ürünler yerine kullanılabileceğini ifade eden Doç. Dr. Murat Ertaş; “Ülkemizde şu ana kadar terpen-rosin fenolik reçine ve diğer reçine türevleri üretilmemekte ve ihtiyacın tamamı ithalat yoluyla karşılanmaktadır. Yüksek yumuşama noktası ve güçlü yapıştırıcı etkiye sahip  ‘terpen-rosin fenolik reçine’ tutkal, mürekkep ve termoplastik malzeme üretiminde çokça tercih edilmektedir. Yüksek ısıl direnci vardır ve diğer reçineler içinde kolayca çözünür böylece kompozit üretiminde rahatlıkla kullanılabilir. Mühendislik ürünlerindeki plastiklerde kullanıldığında plastiğin boyanabilirliğini arttırır ve bu nedenle otomotiv ve beyaz eşya sektöründe sıkça tercih edilir. Yüksek polariteye sahip polimerlerle mükemmel uyumluluğa sahiptir. Agresif ve oldukça güçlü yapışma sağladığı için kaplanmış ve geri dönüştürülmüş kağıt, cam ve metal folyo gibi yapışması zor alt tabakalarda tercih edilir. Bununla birlikte kitap ciltleme ve ambalajlama işlemlerinde de yine sıcak eriyik ve terpen-rosin fenolik reçine tutkalları kullanıldığı bilinmektedir.” dedi.

TÜİK rakamlarına göre son üç yıl içerisinde Türkiye’nin ithal ettiği fenolik reçine bedelinin %28 arttığına ve 2018 yılında 24 bin ton üzerinde ithalat yapıldığına dikkat çeken Doç. Dr. Murat Ertaş; “Sanayi sektörlerimizin ihtiyacını karşılamak için yıllık yaklaşık 54 milyon dolar ithalat bedeli ödenmekte. Öte yandan; sentetik reçinelerden elde edilen ürünlerin insan sağlığına ve doğaya verdiği zararlardan dolayı kullanımlarına önemli kısıtlamalar getirildiği de bilinmekte. Bu proje kapsamında yapılacak çalışmalardan elde edilecek sonuçların, Tarım ve Orman Bakanlığı ve Bursa Orman Müdürlüğü ile paylaşılarak milli kaynaklarımızın etkin kullanılmasına, sürdürülebilirliğe, dışa bağımlılığın azalmasına, ekonomik kalkınmaya ve nihai olarak Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın belirlediği ülkemizin stratejik kalkınma hedeflerine hizmet etmesi öngörülmektedir.” şeklinde konuştu.