Dünden Bugüne Romanlar Çalıştayı Sonuç Bildirgesi
6-7 Kasım 2015 tarihlerinde Bursa’da Bursa Teknik Üniversitesi Yıldırım Yerleşkesi’nde Yıldırım Kaymakamlığı ile Bursa Teknik Üniversitesi tarafından yürütülen ve BEBKA tarafından mali olarak desteklenen “Anladınız mı Beni” başlıklı projenin son safhası durumunda olan “Tarihten Günümüze Türkiye’de Romanlar” Çalıştayı gerçekleştirildi.
Bursa Valisi Münir Karaloğlu, Bursa Milletvekilleri Cemalettin Kani Torun, M. Müfit Aydın, Orhan Sarıbal, İzmir Millet Vekili Özcan Purçu, Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Recep Altepe, Yıldırım Kaymakamı Mehmet Aydın, Bursa Teknik Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Arif Karademir, Rektör Yardımcısı Mehmet Çopur başta olmak üzere Bursa’nın kent protokolünde yer alan çok sayıda ismin yanı sıra, çok sayıda Roman derneği ve federasyonu başkan ve temsilcilerinin katıldığı açılış konuşmasından sonra, 7 oturum halinde akademik bildiriler sunuldu.
Genel koordinatörlüğünü İstanbul Medeniyet Üniversitesi Medeniyet Araştırmaları Merkezi Müdürlüğü Prof. Dr. Hamza ATEŞ’in yaptığı çalıştayda Bursa Teknik Üniversitesi’nden Doç. Dr. Ali Çağlar Çakmak ve Öğretim Görevlisi Sekine Özdemir, İstanbul Medeniyet Üniversitesi’nden Prof. Dr. Ahmet Cihan ve Yrd. Doç. Dr. Ahmet Koçak, Yıldırım Beyazıt Üniversitesi’nden Prof. Dr. Yılmaz Bingöl, Süleyman Demirel Üniversitesi’nden Prof. Dr. Suat Kolukırık, KSÜ’den Yrd. Doç. Dr. İsmail Altınöz, Başbakanlık Basın-Yayın ve Halkla İlişkiler Daire Başkanlığı’ndan Dr. Mehmet Aysoy, Cardiff Üniversitesi’nden Dr. Elif Genç, Trakya Üniversitesi’nden Yrd. Doç. Dr. Veysi Akın, gazeteci-yazar Abdurrahman Dilipak, Başbakan Danışmanı Metin Özçeri ve İzmir Milletvekili Özcan Purçu bildirileriyle katkı sağladılar.
Akademik bildiriler, tarih, edebiyat, siyaset bilimi, kamu yönetimi, sosyoloji ve işletme gibi farklı sosyal bilim dallarında Romanların tarihi, günümüzdeki sorunları ve mevcut durumları, sorunlara değişik perspektiflerden getirilen çözüm önerileri dile getirildi.
Bu çalıştayın önemli bir özelliği, Türkiye’de romanlar konusunda uzman akademisyenlerin yanında Roman kökenli milletvekili, bürokratlar ve STK temsilcilerinin çalıştayda görüşlerini dile getirme imkanı bulabilmesiydi.
Çalıştayda dile getirilen temel konular aşağıda kısaca özetlenmektedir:
- Türkiye’de romanların dili, kültürü ve tarihi
- Romanlara karşı önyargı, ayrımcılık ve sosyal dışlanma sorunu
- Eğitim sorunu,
- Barınma ve konut sorunu
- İstihdam sorunu
- Sosyal ve ekonomik sorunlar
- Sağlık sorunları
- Roman STKlarının durumu ve daha etkin hale getirilmesi,
Çalıştay sonucunda aşağıdaki hususların kamuoyu nezdinde önemle vurgulanması, katılımcılar tarafından kararlaştırılmıştır:
- İnsan merkezli bir perspektifle, eşit vatandaşlık temelinde insan hak ve özgürlüklerini hedefleyen, kapsayıcı ve Roman ve akraba topluluklarının kamusal hizmetlere erişimi ve toplumda kendilerini daha iyi ifade edebilmelerini sağlayan politikalar oluşturulması için başta merkezi yönetim olmak üzere yerel yönetimler, STK’lar ve üniversiteler olmak üzere sorunun tüm paydaşlarının daha fazla işbirliği yapmaları gerekmektedir.
- Romanların toplumun ve ülkenin ayrılmaz bir parçası olduğu gerçeğinden hareketle, Romanlara karşı her türlü ayrımcılık ve dışlamanın ortadan kaldırılması için kapsamlı, somut ve sürdürülebilir kamu politikaları oluşturulması ve bu politikaların uygulanmasında toplumun tüm kesimlerinin katılımının sağlanması gerekmektedir.
- Romanlar ile toplumun diğer kesimleri arasında iletişim ve etkileşimi artıracak ortamların oluşturulması ve etkinliklerin artırılması, toplumda Romanlara karşı önyargıları giderilmesine katkı sunacaktır.
- Ülkedeki demokratikleşme eğilimlerinin hızlanmasının Roman sorununun çözümüne katkı sağlayacağı, bu sorunun çözümünün de demokratikleşme sürecinin bir parçası olduğu kabul edilmelidir.
- Roman asıllı başarılı kişilerin rol model olarak Romanların toplumla kaynaşmaları ve eğitim, dışlanma ve istihdam gibi önemli sorunlarının çözümüne ciddi katkılar sağlayabilecekleri değerlendirilmektedir. Roman STKları, kendi alanlarında başarılı Romanları topluma tanıtarak rol model alınmaları konusunda çaba göstermelidirler.
- Roman açılımının hızlanarak devam ettirilmesinin sorunun çözümünde önemli bir adım olacağı değerlendirilmektedir. Roman açılımı çerçevesinde, hem akademik çalışmalarla hem de Roman STK’larının talepleri yoluyla tespit edilen sorunlar ve bu sorunların çözümleriyle ilgili kalıcı ve sürdürülebilir bir çalışma gurubunun oluşturulması faydalı olacaktır.
Çalıştayda elde edilen sonuçlar, kapsamlı bir değerlendirme raporu yoluyla kamuoyuna ve ilgili taraflara sunulacaktır.
Prof. Dr. Hamza ATEŞ
Çalıştay Koordinatörü
Çalıştay Katılımcıları Adına